Wahania nastrojów u dzieci: czy to depresja?

medycyna

Przechodzi ze śmiechu do łez bez wyraźnego powodu i sprawia, że rodzina przechodzi przez prawdziwe codzienne piekło. Czy to młodociana depresja, zwana też cyklotymią? Jak ją rozpoznać u naszych dzieci?

Znana również jako młodzieńcze zaburzenie dwubiegunowe, cyklotymia jest zaburzeniem, które objawia się jako znaczne zmiany nastroju u dzieci, przechodzące od śmiechu do łez w ciągu kilku sekund, kilka razy dziennie.

Uważaj! Nie są to banalne wahania nastroju, dziecięce fochy. Wzloty i upadki są bardzo intensywne i trudne do opanowania przez rodzinę i przyjaciół. Choroba ta dotyka około połowy młodych ludzi.  Depresji u dzieci nie należy mylić z uczuciem smutku, który towarzyszy młodemu człowiekowi na pewnych etapach jego rozwoju, bądź związanego z wydarzeniami w jego życiu. Należy być czujnym, rozmawiać z własnym dzieckiem, obserwować.

Jeśli zachowanie własnego dziecka budzi niepokój wymaga konsultacji z psychologiem.

Identyfikacja objawów cyklotymii u dzieci

Poniższa lista (17 czynników) pozwala na rozpoznanie  pewnych nawrotów w zachowaniu dziecka w celu zidentyfikowania możliwych zaburzeń:

1. Obecność wzlotów i upadków

Charakteryzowany przez :

• Odrębne fazy hipomanii (pobudzenie, nadpobudliwość, wysoka energia, utrata zahamowań...) i depresji.
• naprzemienne momenty drażliwej lub agresywnej depresji i całkowitego wycofania

2.  Predyspozycja do gniewu i wybuchów wściekłości

Kryzys charakteryzujący się :

• czas trwania pół godziny
• niemożliwy do opanowania
• powoduje dezorganizację i regresję.

3. Nadpobudliwość lękowa i zachowanie "dzikie"

• Podrażnione, nadpobudliwe dziecko
• Tendencja do ucieczki w stanie paniki
• Tendencja do ataku lub nadmiernej obrony.

4. Impulsywność

• Przewlekłe zaburzenia zachowania w szkole
• Wandalizm, kłamstwa, kradzieże...
• Obawa o konsekwencje jego działań dziecka

5. Zachowanie ryzykowne i przyciąganie ryzyka

• Dobrowolne impulsy do skandalicznych lub zabronionych czynów
• Działania pod wpływem prowokacji
• Paradoksalna mieszanina, pozwalająca na uniknięcie niebezpieczeństwa.

6. Zaburzenia uwagi

• Ostry spadek uwagi podczas faz depresji
• Dziecko rozproszone, z powodu szybkiego myślenia o hipomanii
• Głębokie pogorszenie się systemu podejmowania decyzji.

7.  Zachowania bojowe

• Skrajny sprzeciw
• Niezdolność do zaakceptowania opinii innych osób

8. Słaby sen i ciągłe niewyspanie

• Zasypia późno w nocy
• Zmienny czas trwania snu
• Obudzi się wolno, niechętnie, z trudem podejmuje początek dnia

9. Mroczne myśli

• Zakazane fantazje o śmierci lub przerażeniu
• Powtarzające się myśli i zamiary samobójstwa
• Nienaturalna szczodrość (pozbycie się ulubionych zabawek lub przedmiotów).

10. Zachowania tyraniczne

• Systematyczny sprzeciw wobec autorytetu moralnego rodziców
• Dziecko narzuca swoją wolę i kaprysy dorosłym
• Uważa się za równego sobie z rodzicami

11.  Halucynacje i inne objawy psychotyczne

• Słyszenie głosów lub widzenie obrazów, scen
• Wiara w nadprzyrodzoną moc
• Myśli o prześladowaniach, paranoi.

12. Wczesna hiperaktywność seksualna

• Obsesje na punkcie seksu
• Nieodpowiednie zachowanie (masturbacja, molestowanie...)
• Mieszanka obsesji seksualnych i nadmiernej religijności

13. Nadmierna zmysłowość

• Nadwrażliwość na zapachy, kolory lub hałas
• Nieodpowiednie reakcje (złość, przemoc wobec siebie lub innych...)
• Częste ataki migreny

14. Fazy depresyjne

• Całkowity spadek energii, senność
• Hipersomnia (nadmierna potrzeba snu)
• Upośledzenie poznawcze

15.  Historia rodzinna dwubiegunowości
16. Zmiany nastroju za pomocą leków antydepresyjnych
17. Używki (zwłaszcza narkotyki, alkohol w bardzo młodym wieku)

Jeśli Twoje dziecko wykazuje kilka z tych objawów, nie wahaj się skonsultować z lekarzem, pediatrą lub psychiatrą dziecięcym.

Poza cechami określonymi w liście kontrolnej, można wyróżnić pewne powtarzające się cechy dziecka

Jest to dziecko, które rodzice zawsze odczuwali jako "inne". Ponieważ diagnoza młodzieńczej dwubiegunowości,  stawiana bardzo rzadko, dziecko jest oceniane jako trudne i obdarzone złym charakterem. Bardzo drażliwe, zdolne do niezwykle gwałtownych i ataków gniewu na otaczających go ludzi (za minimalną frustrację lub irytację).

W okresie "maniakalnym" nie mierzy zakresu swoich działań i może narażać się na niebezpieczeństwo: bawić się niebezpiecznymi przedmiotami, chodzić po poręczy balkonu... Nastolatka cyklotymicznego często będzie pociągać ryzyko i skandal.

Jest niespokojne

Najczęstsze zaburzenia to fobia społeczna i napady paniki. Odmawia podporządkowania się władzy rodzicielskiej. Można zaobserwować dwa profile dzieci cyklotymicznych: dziecko despotyczne "królewskie" (rodzice nie wiedzą, jak postępować z dzieckiem i wychowują je w sposób niekonsekwentny, oscylując między gniewem a poczuciem winy) lub dziecko prześladowane (nieustannie krytykowane przez rodziców, którzy dążą do uzyskania kontroli nad potomstwem, ale im się to nie udaje).

Potrzeba ciągłej uwagi

Dziecko odczuwa udrękę rozłąki w sposób spotęgowany: rozstanie z matką jest dla niego prawdziwą traumą. Bardzo zazdrosny o swoich braci i siostry, potrzebuje wyłącznej uwagi i cały czas odczuwa potrzebę emocjonalnego upewniania się. Jednocześnie jest niezwykle ujmującym dzieckiem. Pełne pomysłowości, aby się dowartościować,  rodzina skupia na nim uwagę, jest podziwiane za kreatywność i inteligencję.

Leczenie młodzieńczej choroby dwubiegunowej

Rozpoznanie choroby u dzieci nie jest łatwe. Tymczasem 30-60% dorosłych zgłasza początek wystąpienia objawów przed ukończeniem 20 roku życia, a u 15% epizody pojawia się choroby wystąpiły przed 13 rokiem życia. Nierozpoznanie młodzieńczej dwubiegunowości naraża dziecko na ryzyko niewłaściwego leczenia. Nie ma określonego schematu działania. Każdy przypadek jest inny i należy go rozpatrywać indywidualnie. Ważne jest odpowiednie podejście do dziecka. Terapia poznawcza i behawioralna może pomóc kontrolować objawy i przynosi najlepsze efekty, gdy jest ciągła i nieprzerwana. Podobnie jak w przypadku wielu innych zaburzeń i chorób, nie ma jednej przyczyny wyjaśniającej pochodzenie choroby afektywnej dwubiegunowej u dzieci.  Cała rodzina musi nauczyć się, jak postępować z dzieckiem cierpiącym na chorobę złożoną, mogącą się zacząć się od całkiem niepozornych sygnałów. Dlatego ostatecznej oceny ewentualnego problemu i uściślenia jego charakteru powinno dokonać się w czasie konsultacji z lekarzem i psychologiem.

depresja dziecko wahania nastrojów psycholog online